Dalam dunia pelaburan saham, terdapat pelbagai kaedah yang digunakan oleh pelabur untuk menilai sesuatu saham. Salah satu kaedah yang paling popular dan mudah difahami adalah melalui nisbah Price-to-Earnings (P/E). Nisbah ini sering digunakan untuk mengukur sama ada harga saham sesuatu syarikat itu dianggap mahal atau murah berbanding keuntungan yang dijana oleh syarikat tersebut. Artikel ini akan membincangkan secara mendalam tentang apa itu nisbah P/E, bagaimana cara mengiranya, serta bagaimana pelabur boleh menggunakannya dalam strategi pelaburan.
Apa Itu Nisbah Price-to-Earnings (P/E)?
Nisbah Price-to-Earnings (P/E) adalah nisbah yang membandingkan harga saham syarikat dengan keuntungan (“earnings”) per saham syarikat tersebut. Ia menunjukkan berapa banyak pelabur sanggup membayar untuk setiap unit keuntungan yang dijana oleh syarikat. Secara ringkasnya:
NisbahP/E=HargaSahamSemasa/PendapatanPerSaham(EPS)Nisbah P/E = Harga Saham Semasa / Pendapatan Per Saham (EPS)
- Harga Saham Semasa merujuk kepada harga terkini saham di pasaran.
- Pendapatan Per Saham (EPS) adalah keuntungan bersih syarikat dibahagikan dengan bilangan saham yang diterbitkan.
Sebagai contoh, jika harga saham syarikat XYZ adalah RM10 dan pendapatan per saham (EPS) adalah RM1, maka nisbah P/E syarikat tersebut adalah 10 kali (10/1). Ini bermakna pelabur membayar RM10 untuk setiap RM1 keuntungan yang dijana oleh syarikat.
Jenis-Jenis Nisbah P/E
Terdapat dua jenis utama nisbah P/E yang sering digunakan:
- P/E Trailing (P/E Sejarah)
- Nisbah ini menggunakan data keuntungan per saham (EPS) daripada empat suku kewangan yang lepas (12 bulan lalu).
- Ia lebih bersifat fakta kerana berdasarkan prestasi sebenar syarikat.
- P/E Forward (P/E Hadapan)
- Nisbah ini menggunakan unjuran keuntungan syarikat pada masa hadapan.
- Ia lebih bersifat spekulatif kerana bergantung kepada ramalan keuntungan syarikat.
Contoh: Jika syarikat menjangkakan EPS pada tahun hadapan ialah RM2 dan harga sahamnya sekarang RM20, maka P/E forward adalah: P/E=RM20/RM2=10P/E = RM20 / RM2 = 10
Bagaimana Nisbah P/E Digunakan?
Pelabur menggunakan nisbah P/E untuk beberapa tujuan penting dalam pelaburan saham:
1. Menilai Sama Ada Saham Mahal atau Murah
- Saham dengan nisbah P/E yang tinggi mungkin menunjukkan bahawa ia mahal berbanding keuntungan yang dijana.
- Sebaliknya, saham dengan nisbah P/E yang rendah mungkin dianggap murah dan berpotensi untuk pelaburan.
Contoh:
- Syarikat A mempunyai P/E sebanyak 8 kali.
- Syarikat B mempunyai P/E sebanyak 15 kali.
- Berdasarkan P/E, Syarikat A dianggap lebih murah berbanding Syarikat B.
2. Membandingkan Syarikat dalam Industri Sama
- Nisbah P/E lebih bermakna jika digunakan untuk membandingkan syarikat-syarikat dalam industri yang sama.
- Sebagai contoh, jika syarikat dalam sektor perbankan biasanya mempunyai P/E purata sebanyak 12 kali, maka saham dengan P/E 8 kali boleh dianggap sebagai murah.
3. Mengukur Pertumbuhan Potensi Syarikat
- Syarikat dengan nisbah P/E tinggi selalunya menunjukkan bahawa pelabur mempunyai jangkaan tinggi terhadap pertumbuhan syarikat tersebut pada masa hadapan.
- Namun, pelabur perlu berhati-hati kerana P/E yang tinggi juga boleh menunjukkan risiko terlebih nilai (overvalued).
4. Membandingkan dengan Purata Pasaran
- Nisbah P/E juga boleh dibandingkan dengan purata nisbah P/E pasaran saham keseluruhan (contohnya Bursa Malaysia).
- Jika P/E syarikat jauh lebih rendah daripada purata pasaran, ia mungkin berpotensi untuk dilaburkan.
Kelebihan dan Kekurangan Nisbah P/E
Kelebihan:
- Mudah Difahami dan Digunakan: Formula P/E adalah mudah dan boleh dikira dengan cepat.
- Membantu Penilaian Saham: Memberikan gambaran ringkas sama ada saham itu mahal atau murah.
- Alat Perbandingan: Membolehkan perbandingan antara syarikat dalam industri yang sama.
Kekurangan:
- Tidak Mengambil Kira Pertumbuhan Masa Hadapan: P/E tidak menunjukkan pertumbuhan keuntungan syarikat pada masa akan datang.
- Terjejas oleh Faktor Sementara: Jika syarikat mengalami kerugian atau keuntungan luar biasa, P/E mungkin menjadi tidak relevan.
- Bergantung kepada Data EPS: Jika EPS tidak tepat atau dipengaruhi oleh manipulasi perakaunan, P/E boleh mengelirukan.
Contoh Pengiraan Nisbah P/E
Katakan Syarikat ABC mempunyai maklumat berikut:
- Harga saham semasa: RM20
- Pendapatan bersih syarikat: RM100 juta
- Jumlah saham diterbitkan: 50 juta unit
Langkah 1: Kira EPS (Pendapatan Per Saham) EPS=PendapatanBersih/JumlahSahamEPS = Pendapatan Bersih / Jumlah Saham EPS=RM100juta/50juta=RM2EPS = RM100 juta / 50 juta = RM2
Langkah 2: Kira P/E P/E=HargaSaham/EPSP/E = Harga Saham / EPS P/E=RM20/RM2=10P/E = RM20 / RM2 = 10
Maka, nisbah P/E syarikat ABC adalah 10 kali.
Kesimpulan
Nisbah Price-to-Earnings (P/E) adalah salah satu alat penting dalam menilai sesuatu saham. Ia memberi gambaran awal kepada pelabur sama ada saham tersebut berbaloi untuk dibeli berdasarkan harga dan keuntungan yang dijana oleh syarikat. Namun begitu, pelabur tidak seharusnya bergantung sepenuhnya kepada nisbah P/E sahaja. Gabungkan analisis P/E dengan kaedah penilaian lain seperti analisis fundamental, analisis teknikal, dan faktor-faktor ekonomi semasa untuk membuat keputusan pelaburan yang lebih bijak.
Sebagai pelabur, pemahaman yang baik tentang nisbah P/E akan membantu anda membuat penilaian saham dengan lebih yakin dan efektif. Selamat melabur!
